Jak umieścić osobę w domu opieki społecznej?
Z pomocy domu opieki społecznej może skorzystać osoba, która z różnych przyczyn, takich jak m.in. podeszły wiek, zły stan zdrowia, niepełnosprawność, nie może zadbać o swoje potrzeby i nie jest samodzielna. Niekiedy zdarza się jednak, że mimo trudnej sytuacji, ktoś nie chce zgodzić się na opuszczenie domu i przeprowadzkę do ośrodka. Co można zrobić w tej sytuacji? Jak umieścić osobę w domu opieki społecznej? I o jakich procedurach należy pamiętać? Na te i inne pytania odpowiadamy w naszym artykule.
Kto może umieścić osobę w domu opieki społecznej?
Podstawą prawną funkcjonowania domów pomocy społecznej jest Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Na początku rozdziału drugiego tej ustawy powiedziano, że:
"Art. 54. 1. Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej."
Każda osoba, która spełnia wymienione kryteria może więc dobrowolnie ubiegać się o przyjęcie do domu pomocy społecznej. Taka sytuacja jest jasna i wymaga dopilnowania jedynie podstawowych formalności.
Jednak co w sytuacji, gdy osoba, która naprawdę wymaga kompleksowego wsparcia, nie che zgodzić się na przeniesienie do ośrodka? Z odpowiedzią przychodzi nam kolejny fragment, gdzie czytamy:
"4. W przypadku gdy osoba bezwzględnie wymagająca pomocy lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej lub po umieszczeniu wycofają swoją zgodę, ośrodek pomocy społecznej, centrum usług społecznych, o którym mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych, lub dom pomocy społecznej są obowiązane do zawiadomienia o tym właściwego sądu, a jeżeli osoba taka nie ma przedstawiciela ustawowego lub opiekuna – prokuratora."
W przypadku sprzeciwu konieczne staje się skorzystanie z pomocy odpowiedniego organu sądowego. Warto przy tym pamiętać, że:
- osoba, której dotyczy sprawa ma status uczestnika postępowania, co oznacza, że ma szansę wypowiedzenia się przed sądem,
- status uczestnika ma również wnioskodawca, a także przedstawiciel ustawowy osoby, której wniosek dotyczy,
- sąd, przed wydaniem ostatecznej decyzji ma obowiązek uzyskać opinię jednego lub kilku lekarzy psychiatrów.
O jakich formalnościach należy pamiętać?
Umieszczenie osoby schorowanej w domu pomocy społecznej wymaga przygotowania odpowiednich dokumentów oraz dopełnienia formalności. Pierwszym krokiem jest przeprowadzenie wywiadu środowiskowego. Istotne jest wykazanie, że dana osoba spełnia kryteria wymienione w ustawie, czyli, że wymaga całodobowej opieki, nie może samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, a wsparcie nie może być udzielone w formie usług opiekuńczych. Dodatkowo niezbędne jest sprawdzenie, czy dana osoba może liczyć na efektywną pomoc otoczenia, w tym oczywiście rodziny.
Jeśli osoba starsza lub schorowana zgadza się na przeniesienie do DPS,
konieczne jest zgromadzenie kilku dokumentów. Chodzi m.in. o pisemną zgodę osoby na ponoszenie opłaty za pobyt w domu, decyzję ustalającą wysokość emerytury lub renty, oświadczenia o wysokości dochodu osoby ubiegającej się, małżonka itp., czy też zaświadczenie o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.
Co ważne, jeśli osoba zostaje skierowana do ośrodka przez sąd, zebranie wspomnianych dokumentów nie jest konieczne. Wszystkimi formalnościami zajmuje się bowiem właściwy ośrodek pomocy społecznej.
